Mary Allen
Selelekela ho Šarplaninac
Šarplaninac, eo hape e tsejoang e le Yugoslavian Shepherd Dog, ke mofuta o tsoileng matsoho le o tšepahalang o tsoang Lithabeng tsa Šar tse Serbia, Kosovo le North Macedonia. Mofuta ona o 'nile oa sebelisoa ka lilemo tse makholo e le ntja ea mohlokomeli ka lebaka la tlhaho ea bona ea tšireletso le botšepehi bo ikhethang ho beng ba bona. Li-Šarplaninacs li tsebahala ka sebete sa tsona, matla le bohlale, e leng se etsang hore li ratoa haholo ke batho ba chesehelang lintja.
Hangata li-Šarplaninacs li bapisoa le mefuta e meng e meholo e kang Great Pyrenees le Anatolian Shepherd. Leha ho le joalo, se ba khethollang ke motsoako oa bona o ikhethang oa matla a ’mele, bohlale le botšepehi bo sa thekeseleng. Šarplaninac hase feela ntja e kholo ea mohlokomeli empa hape ke motsoalle ea babatsehang ho ba ananelang boteng ba bona ba borena.
Tšimoloho le Histori ea Mofuta
Šarplaninac ke mofuta oa khale o simolohileng Lithabeng tsa Šar, tse fumanehang Linaheng tsa Balkan. Mofuta ona o ne o sebelisoa ka lilemo tse makholo ke balisa ba moo ho sireletsa mehlape ea bona ho libatana tse kang liphiri le libere. Šarplaninac e ne e boetse e le ea bohlokoa ho lebeleng mahae le malapa a balisa.
Ho sa tsotellehe nalane ea eona e telele, Šarplaninac e ile ea amoheloa ka molao feela e le mofuta oa lekholo la bo20 la lilemo. Mofuta ona o ile oa amoheloa ke Fédération Cynologique Internationale (FCI) ka 1939 'me hamorao ea amoheloa ke American Kennel Club (AKC) ka 2019. Šarplaninacs e ntse e sebelisoa kajeno e le lintja tsa tlhokomelo 'me e ntse e tsebahala haholo United States e le molekane ea tšepahalang. .
Litšobotsi tsa 'Mele tsa Šarplaninac
Šarplaninac ke mofuta o moholo o matla o nang le mesifa e matla. Di na le seaparo se setenya seo hangata se leng sesweu kapa se setsho se nang le matshwao a matsho. Mofuta ona o na le hlooho e sephara ka mohlahare o matla le molala o motenya. Litsebe tsa tsona hangata li floppy, 'me mehatla ea tsona e telele ebile e le lihlahla.
Boholo ba Šarplaninac bo ka fapana ho latela bong, empa banna hangata ba boima ba lik'hilograma tse 80-120 'me ba ema ho pota-potile 26-30 inches ka lehetleng. Tse tšehali li nyane hanyane, li boima ba lik'hilograma tse 70-90 'me li eme ho pota-pota 24-28 inches ka bolelele ba mahetleng. Ka lebaka la boholo ba tsona, ho bohlokoa ho netefatsa hore li na le sebaka se lekaneng sa ho ikoetlisa le ho tsamaea.
Litšobotsi tsa Botho le Boitšoaro
Šarplaninac e tsejoa ka botšepehi le boinehelo ho mong'a eona. Li sireletsa malapa a tsona ’me li ka falimehela batho bao ba sa ba tsebeng. Mofuta ona o boetse o tsebahala ka ho ikemela le ho itšepa, e leng se ka etsang hore ho be thata ho koetlisa. Leha ho le joalo, ka botsoalle bo loketseng le koetliso, ba ka itšoara hantle le ho mamela.
Šarplaninac ha se mofuta o thabelang tlhokomelo le lerato. Ho e-na le hoo, ba khetha ho ba le mosebetsi oo ba lokelang ho o etsa kapa mosebetsi oo ba o etsang. Ba thaba haholo ha ba e-na le morero ’me ba ikutloa eka ba kenya letsoho lelapeng kapa mohlapeng oo ba o sireletsang.
Litlhoko tsa Koetliso le Boikoetliso
Ka lebaka la boikemelo ba bona, Šarplaninac e ka ba phephetso ho koetlisa. Ba hloka mong'a ntja ea nang le phihlelo ea nang le mamello le ea lumellanang le koetliso. Mekhoa e metle ea ho matlafatsa, joalo ka ho tšoara le ho rorisa, e sebetsa hantle le mofuta ona. Ho bohlokoa ho qala koetliso le botsoalle esale pele ho netefatsa hore ba hlaolela mekhoa e metle ea boitšoaro.
Šarplaninac e hloka boikoetliso ba letsatsi le letsatsi ho boloka bophelo bo botle ba 'mele le kelello. Ba thabela ho tsamaea nako e telele, ho hahlaula le ho etsa lintho tse ling tsa ka ntle. Ho bohlokoa ho ba fa sebaka se lekaneng sa ho tsamaea le ho bapala. Ka lebaka la ts'ireletso ea tsona, li kanna tsa se tšoanelehe bakeng sa libaka tsa boikhathollo tsa lintja kapa libakeng tse nang le lintja tse ling tse ngata.
Matšoenyeho a Bophelo bo Botle le Nako ea Bophelo
Joalo ka mefuta eohle, Šarplaninac e na le mathata a itseng a bophelo bo botle. Tsena li ka kenyelletsa hip dysplasia, bloat, le mathata a mahlo. Ho bohlokoa ho etsa bonnete ba hore ba fumana tlhahlobo ea kamehla ea bongaka ba liphoofolo le ho boloka phepo e nepahetseng le mokhoa oa ho ikoetlisa. Nako ea bophelo ea Šarplaninac ke lilemo tse 10-12.
Šarplaninac ho Sechaba le Setso
Šarplaninac ke mofuta o ratoang haholo linaheng tseo e simolohileng ho tsona. Hangata li ketekoa ka 'mino oa setso le lingoliloeng. Mofuta ona o boetse o sebelisoa e le letšoao la motlotlo oa naha le lefa la setso.
Ho khetha le ho hlokomela Šarplaninac
Ha u khetha Šarplaninac, ho bohlokoa ho fumana molisa ea nang le botumo bo botle ea ka u fang ntja ea ntja e phetseng hantle le e phelang hantle. Molisa o lokela ho khona ho u fa litokomane tsa bophelo bo botle ba lelinyane le tlhahlobo efe kapa efe ea lefutso e entsoeng.
Ho hlokomela Šarplaninac ho hloka boikoetliso ba kamehla, lijo tse phetseng hantle, le boitlhopho bo nepahetseng. Kobo ea tsona e teteaneng e hloka ho hlatsuoa khafetsa ho thibela matting le tangles. Li boetse li hloka ho kuta manala kamehla le ho hloekisa litsebe.
Qetellong, Šarplaninac ke mofuta o babatsehang le o tšepahalang o etsang motsoalle ea babatsehang bakeng sa ba ananelang tlhaho ea bona ea tšireletso le boteng ba bona ba borena. Ka botsoalle bo nepahetseng le koetliso, ba ka itšoara hantle le ho mamela. Ho bohlokoa ho ba fa boikoetliso bo lekaneng le sebaka sa ho boloka bophelo ba bona ba 'mele le ba kelello. Haeba u nahana ho kenyelletsa Šarplaninac lelapeng la hau, etsa bonnete ba hore u etsa lipatlisiso 'me u fumane molisa ea hlomphehang ea ka u fang ntja ea ntja e phetseng hantle le e phelang hantle.