Fa'atomuaga: O le Tala'aga o le Tausiga o Canine
O le tausiga o taifau e talitonu na amata i le silia ma le 15,000 tausaga talu ai, ma avea ai ma manu muamua e fafaga e tagata. Ae ui i lea, o le taimi tonu ma le faagasologa o le tausiga o taifau o loʻo avea pea ma autu o felafolafoaiga i le va o tagata atamamai. E ui lava i lea, e manino lava o taʻifau sa faia se sao taua i le talafaasolopito o tagata, o loʻo avea ma aumea, tulimanu, leoleo, ma e oʻo lava i se puna o meaʻai ma lavalava.
Faʻamaoniga o le Uluai Maile Pulea: Sailiga Archaeological
O fa'amaumauga fa'asolopito ua maua mai ai fa'amatalaga taua i le amataga o tala fa'asolopito o le tausiga o taifau. O toega o taifau na maua i nofoaga o tagata na amata mai i le vaitaimi o Paleolithic, e taʻu mai ai o tagata anamua ua uma ona faʻavaeina se mafutaga ma taifau. E le gata i lea, o le mauaina o falelauasiga o taifau i tuugamau anamua ua taʻu mai ai o tagata anamua sa i ai se sootaga loloto faalelagona ma a latou uo taifau.
Le Afuaga o Maile Fa'afale: A'oa'oga ma Fa'amatalaga
E tele a'oa'oga e uiga i le auala na avea ai taifau ma fale. Fai mai se tasi talitonuga, o maile na tupuga mai i luko na fa'ameamea i lapisi a tagata. O le isi manatu e faapea o tagata anamua na puʻeina luko ma tausia i latou o ni soa. O le manatu lona tolu o loʻo fautua mai ai o taifau ma tagata na faʻatupuina se vaʻaiga manuia i le aluga o taimi. E tusa lava po o le a le faagasologa tonu, e manino lava o taifau na faia se sao taua i le evolusione ma le talafaasolopito o tagata.
Le Matafaioi a Luko i le Fale Tausi
O luko e talitonuina o le tuaa o maile uma e tausia. E talitonu saienitisi atonu na filifilia e tagata anamua luko ma ni uiga manaʻomia e pei o le faamaoni, usiusitai, ma le atamai. I le aluga o taimi, o nei uiga na sili atu ona faʻaalia ma manino, e taʻitaʻia ai le atinaʻeina o ituaiga ma uiga faʻapitoa.
O Maile Fa'afale Muamua: Fa'ato'aga ma Uiga
O ta'ifau fa'afale muamua e foliga e pei o le luko i foliga ma amioga. O nei maile semanu e faaaoga e tuli manu, leoleo, ma avea ma soa. I le aluga o taimi, e filifilia e tagata taʻifau mo faʻamoemoega faʻapitoa, e taʻitaʻia ai le atinaʻeina o ituaiga eseese ma uiga faʻapitoa.
Fegalegaleaiga o Tagata ma Maile i Ulua'i Sosaiete
I uluai sosaiete, sa faia e taifau ni faamoemoega eseese, e aofia ai le tulimanu, puipuiga, ma le mafutaga. O nisi aganuu e oo lava ina tapuai maile o ni manu paia. Sa masani ona fai maile o ni tagata o le aiga ma sa tuuina atu i ai igoa, meaai faapitoa, e oo lava i sauniga o le tanuga.
Maile i Malo Anamua: Aikupito, Eleni, ma Roma
O taifau sa iai sona sao taua i malo anamua e pei o Aikupito, Eleni, ma Roma. I Aikupito, sa faʻaaloalogia taifau o ni manu paia ma e masani ona faʻaalia i galuega taulima. I Eleni, sa faʻaaogaina maile mo le tulimanu ma avea ma soa. I Roma, sa faaaogā taʻifau e tuli manu, leoleoga, ma e pei foʻi o ni fitafita i le taua.
Le Evolution of Dog Breeds: Mai Maile Galulue i Soa
I le aluga o taimi, o le faamoemoega o taifau na suia mai manu faigaluega i soa. O le i'uga, na fa'atupuina ai fa'aputuga ma ni uiga fa'apitoa e talafeagai ai mo le nonofo i fale o tagata. I aso nei, e silia ma le 300 ituaiga eseese o taifau, e tofu ma uiga ma uiga uiga ese.
Le Fa'asalalauina o Maile Taufale: Mai Europa i Asia
O maile fa'afale na salalau mai Europa i Asia, lea na latou faia ai se sao taua i le atina'eina o le tele o aganuu. I Saina, sa fa'aogaina maile e tuli manu ma fai ma leoleo. I Iapani, sa faʻaaogaina taifau mo tulimanu ma faʻatasi. I Initia, sa fa'aaogaina maile e tuli manu ma avea ma manu pa'ia.
Le A'afiaga o Maile i le Evolution o Tagata
Ua iai se aafiaga loloto o taifau i le evolusione o tagata. O le fa'afaleina o ta'ifau na mafai ai e ulua'i tagata ona tuli fa'alelei, ma maua ai se puna maufaatuatuaina o mea'ai. E le gata i lea, o le mafutaga a taʻifau atonu na fesoasoani i tagata anamua e atiaʻe sootaga lautele ma faʻaleleia atili ai le lelei o le olaga.
Le Taua o Maile i Sosaiete Fa'aonaponei
I aso nei, o loʻo faʻaauau pea ona faia e taifau se sao taua i le sosaiete o tagata. Latou te galulue o ni soa, togafitiga manu, ma maile faigaluega. E fa'aaogaina fo'i ta'ifau i le fa'amalosia o le tulafono, su'esu'e ma lavea'i, ma avea ma manu tautua mo tagata e le atoatoa le malosi.
Fa'ai'uga: Le Fa'aauauina Fa'apa'aga i le va o Tagata ma Maile
O le faiga faapaaga i le va o tagata ma maile o se tasi lea o mafutaga sili ona umi ma sili ona tumau i le talafaasolopito. I le tele o seneturi, ua saunia e taifau i tagata se mafutaga, puipuiga, ma fesoasoani. A'o fa'aauau pea ona tatou fa'atupuina o se ituaiga, e foliga mai o le a fa'aauau pea ona faia e maile se sao taua io tatou olaga.