in

Eli

O tuna vaitafe papalagi o i'a mata'ina. Latou te aau i le 5000 kilomita e toe gaosia: mai vaitafe o Europa i luga o le Atelani i le Sargasso Sea.

uiga

E faape'i foliga o le tuna vaitafe Europa?

O tuna vaitafe papalagi e iai i le aiga tuna ma e le mafaaseseina i o latou tino uumi ma le paee. O le ulu e vaapiapi ma e le tu ese mai le tino, lea e lapotopoto i le vaeluaga. O le gutu e maualuga, o lona uiga, o le auvae pito i lalo e umi teisi nai lo le auvae pito i luga. I le tepa muamua, o le tuna e pei o se gata. E nofo i tua o le ulu le apa'au, e le o iai le pelvic apa. O apaapa i tua, anal ma apaau e le pei o apa i'a masani. E vaapiapi ma pei o le pito ma e tafe i le toetoe lava o le tino atoa.

O le pito i tua e uliuli i le lanumeamata pogisa, o le manava samasama pe siliva. O tane ma fafine o tuna vaitafe e eseese le lapopoa: o tane e na o le 46 i le 48 senitimita le umi, ae o le fafine e 125 i le 130 senitimita ma le mamafa e oo atu i le ono kilokalama.

O fea e nonofo ai tuna?

O le tuna vaitafe Europa e maua i Europa atoa mai le gataifale Atelani i luga o le Metitirani i Aferika i Matu ma Asia Itiiti. O le tuna o nisi ia o i'a e mafai ona ola i vai masima, vai magalo ma vai susu.

O a ituaiga tuna o iai?

I le faaopoopo atu i le Europa, o loʻo i ai foi le tuna vaitafe Amerika, o ituaiga uma e lua e tutusa lelei. E iai isi ituaiga i Asia ma Aferika. E tusa ma le 150 ituaiga o tuna conger e iai foi i le aiga e tasi. E maua i le sami mai le teropika e oo atu i sone mālūlū, ae e lē alu lava i vai magalo.

E fia tausaga o le tuna?

O tuna e feoa'i i le Saga o Sargasso e fanafanau e mate pe a uma ona fa'atosina. O tane e tusa ma le sefululua, o fafine e sili atu i le 30 tausaga le matutua. Peitaʻi, afai e taofia manu mai le feoaʻi i le sami ma fanafanau, e amata ona toe ʻai ma mafai ona ola e oo atu i le 50 tausaga.

Amioga

E faapefea ona ola tuna vaitafe?

O le tuna o le vaitafe o manu ia e nofo i le po. I le ao latou te lalafi i ana po o le va o maa. E lua ituaiga o tuna vaitafe Europa: o le tuna uliuli, e masani ona 'ai tama'i paa, ma le tuna pa'epa'e, e masani ona 'ai i i'a. Ae e tutupu faatasi uma.

O le tuna o ni manu malolosi tele. E mafai ona ola i luga o le eleele mo se taimi umi ma e mafai foi ona fetolofi i luga o le eleele mai le tasi vai i le isi. E mafua ona e na'o ni nai avanoa pupuni laiti ma e mafai ona tapuni. E mafai foi ona latou mitiia le okesene e ala i le paʻu.

A oo mai le taumalulu, latou te o atu i totonu o vaega vai loloto o vaitafe ma tanumia i latou i le pito palapala. O le auala lea latou te ola ai i le taumalulu. O tuna a Europa e ta'ua o le catadromous migratory fish: e feoa'i mai vaitafe ma vaituloto i le sami e fanafanau ai. O le faafeagai o le tulaga lea e ta'ua o anadromous migratory fish e pei o le samani: e malaga mai le sami i vaitafe e fanafanau ai.

Uo ma fili o le tuna

Tuna – ae maise tamaiti laiti – o lo'o afaina tele i isi i'a fe'ai.

E fa'afefea ona fanafanau le tuna?

I le va o Mati ma Me, o le lima i le fitu milimita larvae e fofoa i le Sargasso Sea. E pei o ni lipine ma manino. E taʻua i latou o le "laupapa lau willow" poʻo le leptocephalus, o lona uiga "ulu vaapiapi". Mo se taimi umi, sa manatu i latou o se ituaiga o i'a e ese mai ona e le pei o ni i'a matutua.

O tama'i tama'i pepe e nonofo i le vai pito i luga ma tafefea i sasa'e i le Atalani ma le Fagaloa. Ina ua mavae le tasi i le tolu tausaga, mulimuli ane latou taunuu i le sami papaʻu, gataifale mai le konetineta o Europa ma Aferika i Matu. O i'i e liua ai ga'o i mea e ta'ua o tuna tioata, e tusa ma le 65 milimita le umi ma e manino fo'i. E umi se taimi e nonofo ai i vai pa'epa'e, mo se fa'ata'ita'iga i gataifale e fa'afefiloi ai vai fou ma vai masima.

I le taimi o le taumafanafana, e pogisa tuna tioata ma ola malosi. O nisi o i latou e nonofo i vai susua, o isi e feoa'i i luga o vaitafe. Faʻalagolago i le sapalai o meaʻai ma le vevela, e ola tuna i le saoasaoa eseese: i luga o le talafatai i Matu, o manu e tusa ma le valu senitimita le umi i le tautoulu muamua pe a uma ona latou oʻo i le talafatai, ma e oʻo atu i le 20 senitimita i le tausaga mulimuli ane. Ua ta'ua nei o tuna samasama ona e samasama o latou manava ma tua e faaefuefu-enaena.

A mavae ni nai tausaga, ona amata loa lea ona liu tuna. E amata lea i le ono i le iva tausaga mo alii ma le va o le 10 ma le 15 tausaga mo tamaitai. Ona atili ai lea ona mata'i le ulu o le tuna, tetele mata, ma mautū ma musele le tino. O le tua e fa'apouliuligia ma le manava siliva.

Ua faasolosolo malie ona solomuli le faiga o mea'ai ma ua le toe 'ai le tuna. O lenei suiga e tusa ma le fa vaiaso ma ua ta'ua nei o tuna siliva poo tuna siliva – ona o le lanu siliva o le manava.

Mary Allen

tusia e Mary Allen

Talofa, o a'u o Mary! Sa ou tausia le tele o meaola fagafao e aofia ai taifau, pusi, puaa, iʻa, ma tarako 'ava. E sefulu fo'i a'u fagafao i le taimi nei. Ua ou tusia le tele o autu i lenei avanoa e aofia ai le auala, tala faʻamatalaga, taʻiala tausi, taʻiala faʻatupu, ma isi mea.

Tuua se tali

Avatar

o le a le lomia lou tuatusi imeli. fanua manaomia ua faailogaina *