Mary Allen
Okwu Mmalite: Gini mere nkita ji dina na mmadu?
Amara nkịta nwere mmekọrịta siri ike maka ụmụ mmadụ, otu n'ime ụzọ ha si egosi nke a bụ site n'ịhọrọ iso ndị nwe ha dinaa. Enwere ike ịchọta omume a na mmalite nke nkịta, bụ ndị e si n'anụ ọhịa wolf zụlite ha ka ha bụrụ ndị enyi na-eguzosi ike n'ihe nye ụmụ mmadụ. Ka oge na-aga, nkịta emepụtala mmekọrịta pụrụ iche na ụmụ mmadụ nke na-agafe naanị ịbụ anụ ụlọ. N'isiokwu a, anyị na-enyocha ihe mere nkịta ji ahọrọ ka ya na ndị nwe ya dinaa na ihe ọ pụtara maka mmekọrịta ha.
Ịghọta omume nkịta
Iji ghọta ihe mere nkịta na-edina mmadụ, ọ dị mkpa ịghọta àgwà ha. Nkịta bụ anụmanụ na-elekọta mmadụ nke na-achọsi ike ka ha na-akpakọrịta ma na-ahụ n'anya ịnọnyere ndị nwe ha. Ha na-enwekwa isi ísì siri ike ma na-emekọ ihe na gburugburu ebe obibi ha. Mgbe nkịta ahọrọ ka ya na onye nwe ya dinaa, ọ na-egosi ntụkwasị obi na ịhụnanya. Ọ bụkwa ụzọ ha ga-esi nwee ahụ iru ala na nchekwa na gburugburu ha.
Ọrụ nke senti na nkịta-mmadụ njikọ
Nkịta na-enwe mmetụta nke isi nke ukwuu, nke mere na ísì na-ekere òkè dị mkpa na njikọ ha na mmadụ. Mgbe nkịta na onye nwe ya dina, ọ bụghị naanị n'ihi na ha chọrọ ịbịaru ha nso - ọ bụkwa n'ihi na ísì ha na-adọrọ mmasị ha. Nkịta na-eji ísì ụtọ amata ndị nwe ha na inwe mmetụta na ha nwere njikọ. Nke a bụ ya mere ọ dị mkpa ka ndị nwe ha na-anọrị oge na nkịta ha ma guzobe usoro ihe omume ka anụ ụlọ ha wee mara ísì ha.
Canine social hierarchy na mkpọ echiche
Nkịta bụ ụmụ anụmanụ na-achịkọta ọnụ nwere usoro ọha akọwapụtara nke ọma. Mgbe nkịta na-ahọrọ ka ya na onye nwe ya dinaa, ọ bụ ihe ịrịba ama na ha na-ahụ onye nwe ha dị ka onye ndú nke mkpọ ahụ. Nkịta na-enwekwa mmasị nke ukwuu n'asụsụ ahụ ma nwee ike ịhụ mgbe onye nwe ya na-enwe nchekasị ma ọ bụ nchegbu. N'ọnọdụ ndị a, ha nwere ike họrọ iso onye nwe ha dinaa ka ụzọ isi kasie ha obi na igosi nkwado.
Uru anụ ahụ na nke mmetụta uche maka nkịta
Ịdina ndị nwe ha nwere ike inwe ma anụ ahụ na nke mmetụta uche maka nkịta. Mmekọrịta anụ ahụ na ụmụ mmadụ nwere ike ibelata obi nkịta ma belata nrụgide nrụgide ha. Ọ nwekwara ike ịbawanye ntọhapụ nke oxytocin, hormone nke na-akwalite mmetụta ịhụnanya na ịhụnanya. Maka nkịta, iso ndị nwe ha dina nwere ike ịbụ ụdị ọgwụgwọ na-enyere ha aka inwe ahụ iru ala na ahụ iru ala.
Ihe asụsụ ahụ gị na-agwa nkịta gị
Nkịta nwere mmasị nke ukwuu n'asụsụ anụ ahụ ma nwee ike nweta akara aghụghọ sitere n'aka ndị nwe ha. Mgbe nkịta na-ahọrọ ka ya na onye nwe ya dinaa, ọ na-abụkarị n'ihi na ha na-achọpụta na onye nwe ya na-adị jụụ na ahụ iru ala. Nke a bụ ya mere o ji dị mkpa ka ndị nwe ha mara asụsụ ahụ ha na imepụta echiche nke ịdị jụụ na nchekwa. Nke a nwere ike inye aka mee ka njikọ dị n'etiti nkịta na onye nwe ya sikwuo ike.
Mmetụta nke ọzụzụ nkwado dị mma
Ọzụzụ nkwado dị mma nwere ike inwe mmetụta dị ukwuu na omume nkịta na mmekọrịta ha na onye nwe ha. Mgbe a na-akwụ nkịta ụgwọ maka omume ọma, ọ na-eme ka njikọ dị n'etiti nkịta na onye nwe ya sikwuo ike ma na-enyere aka iwulite ntụkwasị obi na ịhụnanya. Nke a nwere ike iduga n'ọchịchọ siri ike nke iso onye nwe ha dina na ịchọ mmekọ anụ ahụ.
Ọrụ nke mkpụrụ ndụ ihe nketa na njikọ nkịta na mmadụ
Genetics na-ekerekwa òkè na njikọ dị n'etiti nkịta na mmadụ. A na-ahọrọ nkịta n'ime ọtụtụ narị afọ maka àgwà a kapịrị ọnụ, gụnyere ikike ha na mmadụ na-enwe mmekọrịta siri ike. Nke a arụpụtala nkịta ndị na-agbaso mmetụta na omume mmadụ nke ukwuu, na-eme ka ha bụrụ ezigbo enyi maka ndị nọ n'afọ ndụ niile.
Mkpa nke usoro na-agbanwe agbanwe
Nkịta na-eme nke ọma na oge na-aga n'ihu, nke mere na ọ dị mkpa ka ndị nwe ha guzobe usoro oge. Nke a nwere ike ịgụnye ijegharị oge niile, oge nri, na oge egwuregwu. Mgbe nkịta maara ihe ọ ga-atụ anya ya n'aka onye nwe ya, ọ na-enwekarị ahụ iru ala na ịchọ mmetụ ahụ.
Otu esi ekepụta ebe izu ike dị mma maka nkịta gị
Ịmepụta ebe izu ike dị mma maka nkịta gị dị mkpa maka ọdịmma anụ ahụ na nke mmetụta uche ha. Nke a nwere ike ịgụnye inye akwa ma ọ bụ blanketị dị nro, yana ihe ụmụaka ji egwuri egwu na ọgwụgwọ iji mee ka ha nọrọ. Ọ dịkwa mkpa ịhụ na ebe izu ike ha dị n'ebe dị jụụ, nke zoro ezo ebe ha nwere ike ịnọ jụụ na nchekwa.
Mee njikọ siri ike na nkịta gị
Ime njikọ siri ike na nkịta gị na-ewe oge na mgbalị, mana ọ bara uru na njedebe. Nke a nwere ike ịgụnye iwepụta oge dị mma na nkịta gị, itinye aka na ọzụzụ nkwado dị mma, na ịmepụta usoro ihe omume. Ọ dịkwa mkpa inwe ndidi na inye nkịta gị ịhụnanya na mmetụta ịhụnanya.
Mmechi: Añụrị nke mkpakọrịta anụ ọhịa
Njikọ dị n'etiti nkịta na ụmụ mmadụ bụ ihe pụrụ iche nke na-agafe naanị ịbụ anụ ụlọ. Mgbe nkịta ahọrọ ka ya na onye nwe ya dina, ọ bụ ihe ịrịba ama nke ntụkwasị obi, ịhụnanya, na njikọ siri ike. Site n'ịghọta na ịzụlite nkekọ a, ndị nwe nwere ike nweta ọtụtụ uru anụ ahụ na nke mmetụta uche nke mkpakọrịta anụ ọhịa.