Lentsoe “matsatsi a lintja a lehlabula” le simolohile hokae pakeng tsa July le August?

Selelekela: Matsatsi a Ntja a Lehlabula

Lentsoe "matsatsi a lintja a lehlabula" le bolela nako e chesang ka ho fetisisa le e hatellang ea lehlabula, hangata pakeng tsa July le August. Ke nako eo ka eona maemo a leholimo a atisang ho chesa le ho ema, 'me mocheso o sa mamellehe. Empa lentsoe lee le tsoa hokae? Sehloohong sena, re tla hlahloba tšimoloho ea poleloana le lefa la eona le tšoarellang.

Astronomy ea Boholo-holo le Naleli ea Ntja

Tšimoloho ea lentsoe "matsatsi a lintja" e ka saloa morao ho thuto ea linaleli ea khale le Naleli ea Ntja, Sirius. Sirius ke naleli e khanyang ka ho fetisisa sehlopheng sa linaleli Canis Major, 'me e ne e le ntho ea bohlokoa ea leholimo ho litso tse ngata tsa khale. Bagerike le Baroma ba boholo-holo ba ne ba lumela hore Sirius ke eena ea ikarabellang bakeng sa boemo ba leholimo bo chesang, bo omileng ba lehlabula, le hore ponahalo ea eona leholimong e ne e bontša ho qaleha ha nako e chesang ka ho fetisisa ea selemo.

Ntja ea Tšōmo, Sirius

Lebitso "Sirius" le tsoa lentsoeng la Segerike bakeng sa "ho benya" kapa "ho chesa," 'me naleli e ne e atisa ho amahanngoa le lintja tsa tšōmong litsong tsa khale. Litšōmong tsa Bagerike, ho ne ho boleloa hore Sirius ke ntja ea ho tsoma ea Orion the Hunter, 'me e ne e tsejoa e le "Dog Star." Litšōmong tsa Baegepeta, Sirius o ne a amahanngoa le molimotsana Isis ’me o ne a tsejoa e le “Naleli ea Nile,” kaha ponahalo ea oona leholimong e ne e bontša moroallo oa selemo le selemo oa Nōka ea Nile.

Ho Tsoha ha Roma ea Boholo-holo

Ha 'Muso oa Roma o ntse o busa, litumelo tse potolohileng Sirius le Dog Star li ile tsa ata haholo. Baroma ba ne ba lumela hore matsatsi a chesang ka ho fetisisa a lehlabula a bakoa ke ho tsamaisana ha Sirius le letsatsi, 'me ba bitsa nako ena "caniculares dies," kapa "matsatsi a ntja." Lentsoe lena le ne le sebelisoa ho bolela nako ea ho tloha bofelong ba Phupu ho isa mathoasong a Loetse, ha boemo ba leholimo bo ne bo chesa ka ho fetesisa ebile bo hatella haholo.

Caniculares E shoa le Khalendara ea Roma

Baroma ba ne ba kenyelletsa matsatsi a lintja almanakeng ea bona, e neng e arotsoe ka likhoeli tse leshome le metso e 'meli ho latela mekhahlelo ea khoeli. Matsatsi a lintja a kenyelelitsoe khoeling ea Phato, e ileng ea rehelloa ka moemphera Augustus. Qalong khoeli ena e ne e e-na le matsatsi a 30 feela, empa Augustase o ile a eketsa letsatsi ho e etsa hore e bolelele bo lekanang le ba July, e ileng ea rehelloa ka Julius Caesar.

Tumelo Matleng a Naleli

Baroma ba boholo-holo ba ne ba lumela hore Sirius o na le liphello tse matla le tse kotsi ka linako tse ling lefatšeng. Ba ne ba nahana hore tsela eo naleli e tsamaisanang le letsatsi ka eona e ka baka litšisinyeho tsa lefatše, feberu esita le bohlanya ho batho le liphoofolo. E le ho itšireletsa liphellong tsena, ba ne ba etsetsa melimo mahlabelo ’me ba qoba lintho tse itseng nakong ea matsatsi a lintja, tse kang ho nyala kapa ho qala likhoebo tse ncha.

Lentsoe "Matsatsi a Ntja" le Kena ka Senyesemane

Lentsoe "matsatsi a lintja" le ile la kena puong ea Senyesemane lekholong la bo16 la lilemo, 'me le ne le sebelisetsoa ho bolela matsatsi a lehlabula a chesang, a chesang. Lekholong la bo19 la lilemo, poleloana "matsatsi a lintja a lehlabula" e ile ea tsebahala libukeng le setso, 'me e se e le polelo e tloaelehileng e sebelisoang ho hlalosa nako ena ea selemo.

Ho tuma ho Lingoliloeng le Setso

Poleloana "matsatsi a lintja a lehlabula" e sebelisitsoe mesebetsing e fapaneng ea lingoliloeng le setso se tsebahalang. E hlaha ho Shakespeare "Julius Caesar," moo Mark Antony a reng, "Ana ke matsatsi a ntja, ha moea o khutsitse." E boetse e hlaha bukeng ea "To Kill a Mockingbird" ea Harper Lee, moo Scout e hlalosang mocheso oa lehlabula e le "matsatsi a ntja."

Tšebeliso le Kutloisiso ea Kajeno

Kajeno, lentsoe "matsatsi a lintja tsa lehlabula" le sebelisoa ho hlalosa nako e chesang ka ho fetisisa le e hatellang ea lehlabula, ho sa tsotellehe hore na Sirius e bonahala leholimong kapa che. Le hoja tumelo ea matla a naleli e fokotsehile haholo, lentsoe lena le bile teng, 'me le ntse le sebelisoa ho hlalosa nako ena ea selemo.

Tlhaloso ea Saense ea Boemo ba Leholimo

Le hoja litumelo tsa boholo-holo tse potolohileng Sirius le matsatsi a ntja li ka 'na tsa bonahala li le monate ho bo-rasaense ba kajeno, ho na le motheo oa saense bakeng sa lentsoe lena. Matsatsi a lintja hangata a tsamaisana le nako e chesang ka ho fetesisa ea selemo, e bakoang ke motsoako oa lintlha, ho kenyelletsa le ho sekama ha axis ea Lefatše le angle ea mahlaseli a letsatsi.

Qetello: Lefa la Enduring la Matsatsi a Ntja

Poleloana "matsatsi a lintja a lehlabula" e kanna ea ba e simolohile litumelong tsa khale mabapi le matla a Dog Star, empa e se e le lejoe la moetlo le ntseng le le teng ho fihlela kajeno. Ebang re lumela matleng a naleli kapa che, bohle re ka lumellana hore matsatsi a lintja a lehlabula ke nako eo ka eona boemo ba leholimo bo ka chesang ka mokhoa o hatellang le bo sa phutholohang.

Litšupiso le ho Bala ho Tsoela Pele

• "Matsatsi a Ntja a Lehlabula: Ke Eng? Ke Hobane'ng ha Li Bitsoa Joalo?" ka Sarah Pruitt, History.com
• "Matsatsi a Ntja," ka Deborah Byrd, EarthSky
• "Ke Hobane'ng ha Li Bitsoa 'Matsatsi a Ntja' a Lehlabula?" ka Matt Soniak, Mental Floss