Mary Allen
O le pusi vao o se ituaiga manu eseese. E patino i pusi laiti e pei o le cheetah, puma, po o le lynx. O pusi vao e lapopoa teisi ma mamafa atu nai lo a tatou pusi aiga. E maua pusi vao i vaega o Europa, Asia, ma Aferika. E fai si taatele ma o lea e le o lamatia pe faamata'uina foi i le fa'aumatia.
E tolu vaega laiti: O le pusi vao Europa e taʻua foi o le pusi vaomatua. O le pusi vao Asia e ta'ua foi o le pusi steppe. Mulimuli ane, o le pusi vao Aferika, e lauiloa foi o le pusi vao, e lauiloa foi. O i matou, tagata, na fafagaina a matou pusi aiga mai le pusi vao. Ae ui i lea, o se pusi aiga ua alu fe'ai po'o fe'ai e le o se pusi vao.
E faapefea ona ola le pusi vao Europa?
E mafai ona iloa pusi vao papalagi e ala i sasa i o latou tua. E fai si mafiafia ma pupuu le si'usi'u. O lo'o fa'aalia le tolu i le lima mama pogisa ma e uliuli ile pito i luga.
E tele lava ina nonofo i totonu o le togavao, ae fa'apea fo'i i gataifale po'o pito o taufusi. Latou te le fiafia e nonofo i nofoaga e tele ai faatoaga a tagata po o nofoaga foi e tele ai le kiona. O i latou foi o ni tagata e matamumuli tele.
E sili atu le manogi o pusi vao nai lo taifau. E te atamai tele foi. O latou fai'ai e sili atu nai lo a tatou pusi aiga. E taufetuli e pusi vao Europa a latou manu ma taumafai e faateʻia i latou. E masani ona latou fafaga i isumu ma isumu. E seāseā latou aai i manulele, iʻa, rane, pili, lapiti, po o squirrels. O nisi taimi latou te maua ai se tama'i lapiti po'o se tama'i po'o se tama'i tama.
O oe o se tagata nofo to'atasi. E na'o le va o masina o Ianuari ma Mati e feiloa'i ai e fa'aipoipo. E ave e le fafine le lua i le fa pepe i lona manava mo le tusa ma le iva vaiaso. E su'e se laau 'ō'ō po'o se alope tuai po'o se lua e fanau ai. E inu muamua e tama le susu mai lo latou tina.
O latou fili sili i le natura o lynxes ma luko. O manu felelei e pei o le aeto na'o manu laiti e pu'e. O lou fili sili o le tagata. O pusi vao Europa e puipuia i le tele o atunuu ma e le mafai ona fasiotia. Ae o loʻo ave e tagata le tele ma le tele o mea e nonofo ai mai ia i latou. Latou te maua foi le itiiti ifo ma le itiiti ifo o manu.
I le senituri lona 18, e toʻaitiiti lava pusi vao Europa na totoe. E tusa ma le selau tausaga, peitaʻi, ua toe faʻateleina le faʻasoa. E pei ona faaalia i le faafanua, e le o maua i soo se mea. I Siamani, e tusa ma le 2,000 i le 5,000 manu. O vaega latou te lagona le mafanafana e matua vaeluaina.
E le mafai ona faalataina pusi vao. I le natura, latou te matamumuli e tau le mafai ona e pueina ata. O fefiloi o pusi vao ma pusi ua sosola e masani ona nonofo i faleoloa ma paka manu.