Mary Allen
Folasaga: Nifo ile isu
Pe a tatou mafaufau i nifo o manu, e masani ona tatou vaai faalemafaufau i latou i le gutu. Ae ui i lea, o loʻo i ai nisi o manu e iai nifo i o latou isu, atonu e foliga ese ia i tatou. O nei fetuutuunaiga e manaia ma tulaga ese, ma latou faia ni faamoemoega taua i le malo o manu.
O le Narwhal: O se tafolā nifo fa'apitoa
O le narwhal atonu o le manu e sili ona lauiloa ma nifo i lona isu. O lenei tafola nifofo e ola i vai Arctic o Kanata, Greenland, Nouei, ma Rusia. O tama'i narwhal e umi, fa'a'au'au li'o e mafai ona ola e o'o i le 10 futu le umi, a'o tama'ita'i e pu'upu'u ma sa'o. Ae o le a le mea e fai ai le utu, ma aisea e maua ai e narwhals?
O nifo o Narwhal: nifo elefane po o nifo?
E ui lava i lona igoa, o le gutu o le narwhal e le o se pu, ae o se nifo. E faia i nifo elefane, o se ituaiga o mea malō, mafiafia, ma pa'epa'e e maua i nifo ma nifo o nisi o meaola. E tupu a'e le gutu mai le auvae pito i luga o le narwhal, ma o le mea moni lava o se nifo ua fa'afo'isia e mafai ona fa'aoso i le laugutu. Ae aisea e maua ai e narwhales lea nifo tulaga ese?
Narwhal's tusk: Fa'aoga mo le tuliga po'o feso'ota'iga?
Mo se taimi umi, sa talitonu saienitisi o le faga o le narwhal sa masani ona faʻaaogaina mo tulimanu, aua e mafai ona faʻaaogaina e faʻafefe ai iʻa pe talepe ai le aisa. Ae ui i lea, o suʻesuʻega lata mai o loʻo faʻaalia ai e mafai foi ona faʻaogaina le tusk mo fesoʻotaʻiga ma agafesootai. O tama'i narwhal e uumi ona nifo e sili atu ona ta'uta'ua ma e mafai ona fa'aoga e fa'ailoa ai lo latou tulaga i isi po'a pe fa'atosinaina fo'i fafine i le vaitau o faiga fa'aipoipo.
O le a le umi e mafai ona tupu ai le gutu o le Narwhal?
Narwhal tusks e mafai ona ola i le 10 futu le umi, ae o le tele o tane e iai nifo e tusa ma le 6-9 futu le umi. O tama'ita'i e pu'upu'u nifo e masani ona tusa ma le 6 futu le umi. E tupu a'e le ga'o i le olaga atoa o le narwhal, ma e mafai ona fa'atupuina se siepi fa'apitoa a'o tuputupu a'e.
O isi manu e iai nifo i o latou mata
E ui o le narwhal atonu o le manu e sili ona lauiloa ma nifo i lona isu, e tele isi manu e iai lenei fetuutuunaiga tulaga ese. Seʻi o tatou vaavaai i nisi o na mea.
Le Mole Isu Fetu: O le isu e 22 ona 'ai'au
O le mole isu-fetu ose tama'i mamame e ola i eleele taufusi ma taufusi i Amerika i Matu. O lona isu e ufiufi i aano aano e 22, o ia mea taʻitasi e iai le faitau afe o mea faʻalogo e mafai ona iloa le paʻi, vevela, ma vailaʻau. E fa'aaoga e le mole isu-fetu lona isu e su'e ai ma iloa ai mea'ai i vai pogisa ma le pogisa o lo'o nofo ai.
O le Elefane Srew: E umi le isu, maai nifo
O le elefane shrew o se tama'i mamame e 'ai iniseti e nofo i Aferika. E umi ma fe'avea'i le isu e fa'aoga e su'esu'e ai mea'ai i le palapala ma lau lapisi. O le isu o le elefane elefane e laina fo'i i nifo ma'ai ma fa'ai'ai e fa'aaoga e pu'e ma fasi ai lana manu.
Le Snipe Eel: O se isu nifo mo le tuliga o le sami loloto
O le snipe eel ose i'a loloto o lo'o nofo i le sone abyssal o le sami. O lona tino umi ma le paee ma lona isu e laina i nifo maai. E fa'aoga e le snipe eel lona isu nifo e pu'e ai tama'i i'a ma i'a e leai ni ga'o i vai pogisa ma malulu o lo'o nofo ai.
Le Saber-Toothed Deer: O se manu anamua e iai nifo isu
O le saber-toothed deer o se ituaiga o tia na ola i le vaitaimi o Pleistocene. E uumi ona nifo ta'ifau fa'afefeteina e fa'aoso mai i lona auvae pito i luga, ma fa'aalia ai se foliga fa'a-saber. Peitaʻi, sa iai foʻi ni nifo laiti sa iai i lona isu, atonu sa faaaogā e faaali ai pe misa.
Aisea e iai nifo i le isu o nisi manu?
O nifo i luga o le isu o ni fetuutuunaiga na tutupu i manu eseese mo mafuaaga eseese. I nisi tulaga, e mafai ona faʻaaogaina mo le tulimanu poʻo le puipuiga, ae o isi e mafai ona faʻaaogaina mo fesoʻotaʻiga poʻo faʻalapotopotoga faʻapitoa. O nisi o manu, e pei o le mole isu-fetu, e fa'aoga nifo o latou isu e su'e ma iloa ai manu, a'o isi, e pei o le narwhal, latou te fa'aaogaina e faatosina mai ai taitoalua pe fa'ailoa ai lo latou pule.
Fa'ai'uga: Fa'afiafiaga fetuutuuna'i i le malo o manu
O nifo i luga o le isu atonu e foliga ese ia i tatou, ae ua na o se tasi lea o faʻataʻitaʻiga o le tele o suiga mataʻina ua tupu aʻe i le malo o manu. Mai le gutu o le narwhal e oo atu i nifo ma'ai o le elefane shrew, o nei fetuutuuna'iga e aoga tele i le ola ma le toe fanauina o se manu. E ala i le suʻesuʻeina o nei uiga faʻapitoa, e mafai ai ona tatou maua se malamalama sili atu i le auala na faʻafetaui ai manu i o latou siosiomaga i le aluga o taimi.