Ua fa'atasi ma ta'ifau ma tagata mo le faitau afe o tausaga. I se taimi, na amata ai e tagata ona faʻatupuina ituaiga o taifau. Faatasi ai ma lenei mea, na mananao o tatou augatuaa e faʻamamafa amioga faʻapitoa ma foliga vaaia o ituaiga taʻitasi.
O le amataga lena o le fausiaina o ituaiga faaonaponei. I aso nei e tele naua ituaiga o taifau i le lalolagi atoa. Ae e toafia lena i le aofaiga atoa?
E fia ituaiga o taifau o iai i le lalolagi?
E tusa ai ma le faʻalapotopotoga tele a le au faifaʻailoga, e 369 ituaiga o taifau ua lauiloa i le lalolagi atoa. 355 ituaiga o taifau ua iu ina iloa e asosi. E fa'atatau tulafono fa'asolo i fa'atupu ta'ifau o totoe. O le fa'ailoga fa'ai'u e masani lava na'o se faiga masani.
O le a tatou o atu i le aafiaga o kalapu ma faʻalapotopotoga faʻatoʻaga i faʻamatalaga auiliili i lalo. Ae tatou te lei oo i lena, sei o tatou laa i tua ma vaavaai i le taimi ua tuanai.
Talu ai e leʻi masani ona vaevaeina le lalolagi i ituaiga e pei o auro, dachshunds, leoleo mamoe Siamani, bulldogs, poodles, poʻo dachshunds.
Le ala mai le luko i le pedigree dog
Sa ola faatasi le Wolf ma le tagata mo se taimi umi. I se taimi, sa amata ona latou sailia le vavalalata o le tasi ma le isi. E lei faamanino mai poo ai na faia lea tulaga. Ae ui i lea, ua manatu saienitisi na alu atu le luko i le tagata.
Mulimuli ane, na fa'aloloto manu. Na atili ai ona latou masani i sosaiete faaletagata. Sa latou nonofo. O lea na fa'afaigata ai i latou. O fea na tupu a'e ai le ta'ifau fa'aleaiga muamua e le'i fa'amaonia ma e o'o mai i le taimi nei e le o manino.
Mai Asia i Sasae i le lalolagi
E iai le talitonuga o le maile fa'afale na afua mai i Asia i Sasa'e. Mai iina fai mai na salalau atu ai maile i Europa. Ona sosoo ai lea ma Amerika.
I Amerika i Matu, atonu na tulimanu maile faʻatasi ma tagata. E faapena foi i Europa ma Sasae Tutotonu. Le itiiti ifo o le mea lena e fautua mai ai ata vali, faapea foi ma tusi taai tuai.
I aso nei, o taifau aiga e alofagia i Europa ma Amerika. Ma e te faaleagaina i latou. O le umiaina o taifau e le o salalau tele i Asia. Ae paga lea, o maile ua manatu o se meaʻai faʻapitoa i vaega o Asia. Poo le ola tuulafoaiina i luga o auala.
Ua amata ona fafaga e le tagata maile
O le atinaʻeina o le taifau i Aikupito sa fai si ese. O iinei e paia le taifau. O nisi o uo vaefa sa i ai a latou lava auauna. Na o mea'ai e sili ona lelei na avatu ia i latou.
Auā o ta‘ifau o leoleo ia o Farao. Ma sa latou tanumia o ia faatasi ma lona matai tamaitai. O nei manu ua matua ese lava mai isi maile uma.
I le aluga o taimi, na amata ona faʻatupuina e tagata ni uo vae fa ma ni uiga faʻapitoa. O lea na e mana'o e fa'atosina uiga fa'apitoa. I le aluga o taimi, o lenei mea na iʻu ai i ituaiga o taifau i aso nei.
E eseese uma o latou foliga ma uiga. Ma latou faia galuega eseese.
Mai maile tuli manu i maile fa'aonaponei
I le amataga, sa taua le tulituliloaina o maile ma toe aumai. Sa latou fesoasoani i tagata e tulimanu. Mulimuli ane, ina ua nofonofo le tagata, sa ia manaomia ni taifau leoleo.
Na ia fafaga maile leoleo mamoe mo povi. Na o mai mulimuli ane maile. O le Chihuahua o se tuusaunoaga. E ta'ua ose ituaiga ta'ifau matua ma la'ititi.
O le fa'atupuina o taifau fa'aonaponei na amata i le ogatotonu o le 19 seneturi. O atunuu sili atu ona atinaʻe o pisinisi o paionia. Aua o iinei, faafetai i suʻesuʻega a Darwin ma tulafono a Mendel, na iloa ai e tagata tulafono o tofi.
Na faʻaaogaina e le au faʻatoʻaga muamua lenei malamalama e tusa ai. Ma o lea na latou ausia ai ni uiga patino.
O le a le tulaga o le pedigree dog standards?
Na aliaʻe maile e foliga tutusa ma uiga tutusa. O le alualu i luma ole fa'atupuina na fa'amauina ile tusi fa'ata'ita'i.
Na fa'atūina tulaga fa'apitoa. E le gata i lea, o maile fafaga na maua gafa. I le aluga o taimi, o faʻalapotopotoga faʻamalu cynological na aliaʻe mai lenei mea.
O le upu cynology o lona uiga o le suʻesuʻeina o ituaiga o taifau ma le faʻatupuina o taifau aiga. O le upu e aofia ai Kyon, le upu Eleni mo le taifau, ma le suffix logie.
E le puipuia le suafa faapolofesa. I le lalolagi atoa e na'o le tasi le fale su'esu'e fa'asaienisi mo cynology i Vienna. Ua fa'ateleina le fa'aogaina o Canine Science nai lo le cynology.
I aso nei, o le pedigree dog o se taifau e fafaga e tusa ai ma tulaga faʻavae. O lenei fa'atupuina e tatau ona tausisia ta'iala a se fa'alapotopotoga faamalu cynological. I le tele o augatupulaga o taifau, e tatau ona tupuga mai le taifau i le ituaiga lava e tasi o taifau. E tatau ona maua le fa'amaoniga o matua.
O fa'alapotopotoga fa'ato'aga e naunau e fa'aleleia ma fa'asaoina se fa'ato'aga fa'apitoa. E te setiina le sini fa'afailele. O lenei kalapu e teu ai le tusi aoga ma le gafa. Ma faatasi ai ma le faatinoga o manu taitasi.
O faalapotopotoga faamalu cynological
O le faʻalapotopotoga faʻamalu cynological e sili atu nai lo faʻalapotopotoga faʻaleleia. O asosi fa'ato'aga sili ona lauiloa i le lalolagi o:
- le Federation Cynologique Internationale (FCI)
- le British The Kennel Club (KC)
- le American Kennel Club (AKC)
- le Canadian Kennel Club (CKC)
O nei fa'alāpotopotoga latou te va'aia fa'atupu ta'ifau ta'itasi. Ma latou galulue faatasi. E le gata i lea, o loʻo i ai se faʻalapotopotoga faamalu faʻaitulagi i le tele o atunuu.
I Siamani, o le Association for German Dogs (VDH). I Austria, o le Austrian Kennel Club (ÖKV). Ma i Suiselani, ua taʻua o le Swiss Cynological Society (SKG).
E tusa ai ma le FCI, o taifau gafa e vaevaeina i 10 vaega
I le taimi nei, e tusa ma le 370 ituaiga o taifau ua resitalaina ma aloaia. E tusa ai ma le FCI, ua vaevaeina i latou i vaega e sefulu:
Vaega 1: Fafaga ma Maile povi
O nei ituaiga maile ua leva ona fa'amoemoe e fafaga lafumanu. Po o le aveina o latou. Latou te galulue vavalalata ma tagata. Ma latou matua gauai atu. Ua na'o sina atina'e la'ititi la latou fa'amanu. E matua ese lava lo latou amataga.
Vaega 2: Pinscher, Schnauzer, Molosser ma Swiss Mountain Dogs
O le galuega a lenei vaega na muai leoleoina le fale ma le lotoa. E malosi lo latou lagona puipuia.
O Pinschers ma Schnauzers o ni isumu ma le isumu. E fa'aaogaina fo'i ta'ifau molossers ma maile mauga e fai ma ta'ifau galue.
Vaega 3: Terriers
O Terriers e masani lava ona tuli manu. O tama'i terrier o ni paipa paipa. Le alope lapopoa ma tuli manu. Ae e iai foʻi terrier na faʻaaogaina e tuli ai manu feʻai, e pei o urosa.
Vaega 4: Dachshunds
E taʻua i latou o dachshunds poʻo dachshunds. Ma e te fiafia i nei tamai maile tulimanu. Latou te tuli manu e ola i lua.
Vaega 5: Spitz ma maile ituaiga muamua
E iai le lane e sau mai Asia. Ae, o isi ituaiga e sau mai Europa. O maile o le uluai ituaiga o loʻo tumau pea le tutoʻatasi ma le amataga e oʻo mai i lenei aso.
Sa fa'aaogaina uma mo le tuliga. Latou te sailia i lalo le taaloga e ala ia latou ala. E tuli manu i fa'aputu. Faatasi ai ma le tele o le pa. O Scenthounds e galue na o latou ma latou galulue filemu.
Vaega 7: Taile Taiala
O ta'ifau ta'ita'i e tumau le gaioi i le taimi lava latou te lagona ai le ta'aloga. Ae latou te filemu. Ua faasino le isu i le taaloga.
Vaega 8: Retrievers, scavenger dogs, ma maile vai
O sui uma o lenei ituaiga o taifau tulimanu. Ae ui i lea, e iai a latou vaega eseese o le faʻaaogaina. E aumai e le au toe aumai le taaloga fana i le tulimanu. O isi e auai i le sailiga o manu vai po o taaloga i le vao.
Vaega 9: soa ma soa soa maile
O le igoa lava e faamatala ai le galuega a lenei vaega. Ae ui i lea, o lenei vaega e le o se mea fou fou. Ua leva ona i ai ni ta'ifau soa i totonu o maota tuai o le tupu.
Vaega 10: Greyhounds
O nei manu tino vaivai o ni tagata tamo'e emo uila. E maualuluga. I le avea ai ma tagata tulimanu e vaʻaia, latou te faʻapitoa i manu felelei.
O a ituaiga maile e le taulia?
E le gata i nei vaega e sefulu, ae o le mea moni e i ai maile fefiloi. Ae ui i lea, latou te le pa'ū i lalo o soʻo se vaega ma e le ausia soʻo se tulaga.
Ae e le tatau ona leaga lena mea. Ona o fa'aputuga fefiloi e itiiti le fa'afeagai ma fa'aletonu o le fa'atupu fa'atupuina. O lenei ituaiga maile le aloaia e masani ona sili atu le soifua maloloina.
I le taimi lava e tasi, o ituaiga faʻafefiloi e avea ma afifi faʻateʻia moni. Ma o le faia faapea, ua latou faatamaoaigaina ai olaga o o latou tagata.
E fa'apena fo'i, o ituaiga ta'ifau e 355 e le'o aofia uma ai ituaiga ta'ifau o lo'o fa'atali le fa'ailoaina. E leʻo manatu foʻi ituaiga tagata mamanu.
Tulaga maile a tagata mamanu
O ituaiga mamanu o faʻafefiloi faʻaonapo nei. O nei mea e fafaga mai ituaiga e lua o lo'o iai. O fa'ata'ita'iga o:
- labradoodle
- Cokapoo
- Auro
- maltipoo
- schnoodle
- Puggles
O nei hybrids e fa'atosinaina mo le fa'aogaina o tagata. O nisi e fai mai e allergy-friendly ona e le maligi. O isi fa'ato'aga e fa'atamaiti pe faigofie fo'i ona a'oa'oina.
E masani lava ua na o se ituaiga sese. Ona tu'uina atu lea ia i latou se igoa fa'apitoa e fa'atau atu ai.
E le o iloa e le FCI. A fa'atau, e sili ona e va'ai toto'a fa'atolu. E tatau ona e faia lenei mea i taifau gafa uma, i le ala.
Fa'atau na'o ta'ifau gafa mai fa'ato'aga iloga
E te mana'o e fa'atau se tasi o fa'ato'aga ta'ifau e sili atu i le 350? Ona faʻamautinoa lea e iloa e le FCI le faʻatoʻaga.
E mafai e kalapu fa'ato'aga ona ta'u igoa uma faifa'ato'aga e fa'atupu e tusa ai ma tulafono. O le fa'agaioiga o lenei fa'ato'aga ua manatu e ta'uleleia ma fa'amalieina uma mana'oga fa'aonaponei mo le soifua manuia o manu.
Afai e le masani ona iloa se ituaiga o taifau, taofi ou lima mai ai. Aemaise lava pe a tau leai ni faʻamatalaga e uiga i ai.
O se manatu lelei o se manu fe'ai. O nei fagafao e masani ona fa'atali mo se fale fou i le tele o fale manu. Latou te tuʻufaʻatasia le tele o foliga eseese ma uiga.
Fesili e Masani ona Fesiligia
E fia ituaiga maile o iai i le lalolagi i le 2021?
Ole numera o fa'atupu maile e iloa e le FCI e fesuisuia'i ile va ole 390 ma le 400. O le tele o fesuiaiga e maua mai i le mea moni e iloa ai vao fou ma o nisi ituaiga maile ua aveese mai le lisi.
E fia ituaiga maile o iai i le lalolagi i le 2022?
E ui o le FCI, i le avea ai ma faʻalapotopotoga faʻamalu sili ona taua, e iloa pe tusa ma le 350 ituaiga o taifau, o isi faʻalapotopotoga e naʻo le 200 pe sili atu i le 400 ituaiga o taifau e iloa. Faʻalagolago i le faʻapotopotoga, o numera e mafai i nisi taimi ona matua ese lava.
O le a le ituaiga taifau sili ona lauiloa i le lalolagi?
tulaga | 2021 | 2020 | 2019 | 2018 | 2017 |
1. | hybrid | hybrid | hybrid | hybrid | hybrid |
2. | Labrador Mauaina | Labrador Mauaina | Labrador Mauaina | Labrador Mauaina | Labrador Mauaina |
3. | taifau leoleo mamoe Siamani | taifau leoleo mamoe Siamani | taifau leoleo mamoe Siamani | taifau leoleo mamoe Siamani | taifau leoleo mamoe Siamani |
4. | French bulldog | French bulldog | French bulldog | Chihuahua | Chihuahua |
5. | Chihuahua | Chihuahua | Chihuahua | French bulldog | French bulldog |
6. | Leoleo Ausetalia | Leoleo Ausetalia | Leoleo Ausetalia | Jack russell terrier | Jack russell terrier |
7. | Le toe auro | Le toe auro | Le toe auro | Leoleo Ausetalia | Le toe auro |
8th. | Jack russell terrier | Jack russell terrier | Jack russell terrier | Le toe auro | Leoleo Ausetalia |
9. | Igilisi | Igilisi | yorkshire terriers | yorkshire terriers | yorkshire terriers |
10 | tuaoi collie | yorkshire terriers | Igilisi | Igilisi | Igilisi |
O a ituaiga taifau sili ona tele i le lalolagi?
O le Great Dane Freddy mai Egelani o loʻo i ai le faʻamaumauga i le Guinness Book of Records mo le taifau sili ona tele i le lalolagi. I le matagofie o le 103.5cm i le mamae, o ia o le maualuga o lona ituaiga ma sa ia umia lenei faamaumauga talu mai le 2016 - e ui lava o ia o le laʻititi i lana lapisi i lena taimi.
O a maile tetele e 10 i le lalolagi?
10. Maile Leoleo Mamoe Kangal
9. Irish Wolfhound
8. Landseer
7. Chien De Montagne Des Pyrenees
6. Leonberger
5. Borzoi
4. Akbash
3. Sili Dane
2. Sagato Bernard
1. Mastiff
Ponesi: Freddie
O le a le ituaiga o taifau o se taifau lapoa?
- Mastiff o Bordeaux
- manu aila
- Leonberger
- Irish wolfhound.
- Anatolian Leoleo Mamoe Taifau.
- Saint Bernard
- Newfoundland.
- mastiff