A o ola pea le tele o manu feʻai e pei o urosa ma luko i Pyrenees i le Vaitau Tutotonu, sa faʻaaogaina taifau mauga paʻepaʻe Pyrenean lapopoa e puipuia ai lafu povi tetele. Faʻafetai i o latou fulufulu umi, mafiafia, lea e matuaʻi le tau, e lelei mo galuega puipuia o lafumanu i le tau faigata o Pyrenees maualuga. Ina ia mafai ona ola i nisi o taimi mataʻutia duels ma luko po o urosa. ‘ua fa‘ae‘e fo‘i e le ‘au leoleo mamoe ni kola ma‘ai.
E masani ona latou tuua na o ia manu se lua ma le lafu, ma le iloa o le tasi o taifau galue tutoatasi, totoa, ma amio sa leoleo i taimi uma ae malolo le isi. I le amataga o le 15th seneturi, na faʻaaogaina foi taifau ma fafaga e fai ma leoleo i maota o Pyrenees, mo se faʻataʻitaʻiga i le Château de Lordes. O le faamasinoga a Louis XIV na teuteuina foi o ia lava i le i ai o se maile mauga Pyrenean.