Mary Allen
Whales bi n'oké osimiri mana ha abụghị azụ. Ha bụ usoro anụ ụlọ nke na-amụ ụmụ ha ndụ na mmiri. Ha na-ekukwa ikuku site na ngụgụ ha, mana ha nwekwara ike imikpu n'okpuru mmiri ruo ogologo oge n'ekughị ume. Mgbe ha bịarutere ka ha bupụ ikuku kwụ ọtọ, ị na-ahụkarị ka ha na-afụkwa mmiri.
Ị nwere ike ịsị na whale bụ anụ mamma site na akpụkpọ ahụ ha. N'ihi na ha enweghị akpịrịkpa. Ihe ọzọ dị n'ime ha bụ fluke, nke a na-akpọ fin caudal. Ọ na-eguzo n'ụzọ ntụgharị, ebe nku caudal shark na azụ ndị ọzọ guzoro ọtọ.
Blue whale bụ ụdị whale kachasị ukwuu, ha na-eto ruo mita 33 n'ogologo. Ya mere, ha bụ anụmanụ ndị kasị ibu na ndị dị arọ n'ụwa. Ụdị ndị ọzọ dị ka dolphins na porpoises na-eto naanị 2 ruo 3 mita.
A na-eme ihe dị iche n'etiti whales nwere eze na whale baleen. Baleen whale dị ka blue whale ma ọ bụ humpback whale ma ọ bụ isi awọ whale enweghị ezé kama baleen. Ndị a bụ efere mpi ha na-eji dị ka sieve na-enyocha algae na obere crabs na mmiri. N'aka nke ọzọ, whale ndị nwere ezé na-agụnye sperm whales, dolphins, na egbu egbu whales. Ha na-eri azụ̀, akàrà, ma ọ bụ nnụnụ mmiri.
Kedu ihe na-etinye whale n'ihe ize ndụ?
N'ihi na ọtụtụ ụdị whale na-ebi na mmiri arctic, ha nwere oke abụba. Ọ na-echebe megide oyi. N'oge gara aga, a na-achụkarị whale n'ihi na a na-eji abụba ha eme ihe: dị ka nri, mmanụ oriọna ma ọ bụ iji mee ncha site na ya. Taa ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ mba niile amachibidola ịkụ azụ azụ.
Whales na-ebi n'ime ìgwè ehi ma na-ekwurịta okwu n'okpuru mmiri site na iji ụda a na-akpọkwa "abụ whale". Otú ọ dị, mkpọtụ nke nnukwu ụgbọ mmiri ma ọ bụ ụda ngwá ọrụ dị n'okpuru mmiri na-agbagwoju anya ọtụtụ whale. Nke a bụ otu ihe kpatara na whale na-adị ole na ole.
Ihe ize ndụ nke atọ na-abịa site na nsi dị na mmiri. Karịsịa, ọla ndị dị arọ na ihe kemịkal na-eme ka azụ whale ghara ịdị ike. Ihe mkpofu rọba bụkwa nnukwu ihe egwu n'ihi na whale na-eji ha na-eloda ya.
Kedu ka whale si mụta nwa?
Ọtụtụ whale na-adị njikere naanị otu ugboro n'afọ. Nke a metụtarakwa njem ha si n'oké osimiri. Whales na-agbanwe mmekọrịta ha.
Nwanyị whale na-ebu ụmụ ha n'afọ n'etiti ọnwa itoolu na ọnwa iri na isii. Ọtụtụ mgbe, ọ bụ naanị otu nwa. Mgbe amuchara nwa, nwa whale ga-abata n'elu mmiri iku ume.
Dị ka mammals, ndị na-eto eto whale na-enweta mmiri ara ehi site na nne ha, nke na-adịkarịghị ezuru abụọ. Ya mere, otu n'ime ejima na-anwụkarị. N'ihi na ụmụntakịrị enweghị egbugbere ọnụ ha ga-aṅụ ara, nne na-awụsa mmiri ara ehi n'ọnụ nwa. O nwere akwara pụrụ iche maka nke ahụ. Oge ịmụ nwa na-adị ma ọ dịkarịa ala ọnwa anọ, n'ụdị ụfọdụ ihe karịrị otu afọ.
Dabere n'ụdị ahụ, whale ga-abụrịrị afọ asaa ruo afọ iri tupu ya eruo ntozu oke mmekọahụ. Ssper whale dị ọbụna afọ iri abụọ. Nke a bụ otu n'ime ihe mere whales ji amụ nwa nke ukwuu. Whales nwere ike ịdị ndụ 20 ruo 50 afọ.