Ferns bụ osisi ndị na-eto na ndò na ebe mmiri na-ekpo ọkụ, dị ka n'oké ọhịa, n'ime oghere na ndagwurugwu, ma ọ bụ n'akụkụ iyi. Ha anaghị etolite mkpụrụ ka ịmụpụta, kama spores. Gburugburu ụwa enwere ihe dị ka ụdị 12,000 dị iche iche, na mba anyị, enwere ihe dị ka ụdị 100. A naghị akpọ ferns akwụkwọ, mana fronds.
Ihe karịrị nde afọ 300 gara aga, fern dị ukwuu n'ụwa. Osisi ndị a buru ibu karịa taa. Ọ bụ ya mere e ji akpọ ha fern osisi. Ụfọdụ n’ime ha ka dị n’ebe okpomọkụ taa. Ọtụtụ n'ime coal anyị na-esi na fern nwụrụ anwụ na-abịa.
Kedu ka fern si mụta nwa?
Ferns mụta nwa na-enweghị okooko osisi. Kama, ị na-ahụ nnukwu ntụpọ, nke na-abụkarị gburugburu n'okpuru fronds. Ndị a bụ mkpọ capsules. Ha dị ọkụ na mbido wee tụgharịa akwụkwọ ndụ akwụkwọ ndụ gbara ọchịchịrị ka ọ bụrụ aja aja.
Ozugbo capsules ndị a tozuru oke, ha na-emeghe ma hapụ spores ha. Ifufe na-ebupụ ha. Ọ bụrụ na ha daa n'ala na ndò, ebe mmiri na-ekpo ọkụ, ha ga-amalite ito eto. A na-akpọ obere osisi ndị a tupu seedlings.
Akụkụ ọmụmụ nke nwanyị na nwoke na-etolite n'okpuru akụkụ nke tupu mkpụrụ. Mkpụrụ ndụ nwoke na-egwu mmiri na sel akwa nwanyị. Mgbe fatịlaịza gasịrị, osisi fern na-eto eto na-etolite. Ihe niile na-ewe ihe dị ka otu afọ.