Mary Allen
Sans prensipal chen an se sans nan pran sant. Li souvan di ke sans chen nan pran sant siperyè pase sa nan moun. Men èske se vre?
Avèk nen l 'prèske kole ak tè a, chen an eksplore mond lan nan pwòp fason li yo, nan sans li nan sant. Nen kokenn chen an pran nan pi fò nan tout enfòmasyon ki soti nan mond lan deyò. Avèk fòmasyon, chen ka aprann konsantre sèlman sou yon sant sèl, ki se yon resous enkwayab pou nou moun lè, pou egzanp, lachas ak rechèch pou dwòg.
Men ki jan nen an ap travay
Nen ki byen devlope chen an gen yon kantite kokenn fonksyon byolojik. Sifas imid nen an ede kolekte ak fonn patikil odè ak chen an ka itilize chak twou nen endividyèlman pou distenge sous odè a pi fasil. Chen respire nan ak soti atravè de pasaj diferan, sa vle di ke chen an ka kenbe sant menm pandan ekzalasyon, kontrèman ak nan nou moun kote odè a disparèt jiskaske nou respire ankò.
Anndan nen chen an gen de kavite separe pa Cartilage. Nan kavite yo, gen sa yo rele moul, ki se estrikti ki sanble ak labirent ki konpoze de vye zo eskèlèt ki kouvri ak larim. Larim anndan nen an ranpli menm fonksyon ak deyò imid la. Soti nan moul nan nen yo, parfen yo transpòte sou sistèm olfactif la.
Sistèm odè a se sant sant chen an, kote gen 220-300 milyon reseptè odè. Lè sa a, reseptè yo pase enfòmasyon nan lòb olfactif nan sèvo chen an, ki se apeprè kat fwa sa ki nan imen.
Move sans moun nan pran sant, yon mit ki gen lontan
Li souvan di ke sans chen nan pran sant se 10,000-1,100,000 fwa pi bon pase sa yo ki nan imen. Men, chèchè nan sèvo John McGann kwè ke sans chen an nan pran sant pa ditou siperyè nan sans imen an nan sant. Nan yon etid (https://science.sciencemag.org/content/356/6338/eaam7263) ki te pibliye nan jounal Science (https://science.sciencemag.org/) nan mwa me 2017, McGann fè konnen move sans imen yo. nan sant se jis yon mit ki dire lontan ki te pèsiste depi 20yèm syèk la.
"Lè sans nan sant moun ak lòt mamifè yo te konpare nan etid yo, rezilta yo te klèman diferan selon ki sant yo te chwazi. Pwobableman paske diferan bèt yo gen diferan reseptè odè. Nan etid kote yo te itilize yon kantite sant apwopriye, moun yo te fè pi byen sou sèten odè pase rat laboratwa ak chen, men tou, fè pi mal sou lòt moun. Menm jan ak lòt mamifè, moun ka distenge kantite enkwayab nan sant diferan epi nou ka tou swiv tras odè deyò. ”
Adapte pou siviv
Moun yo pi bon pase chen lè li rive nan odè soti nan pouri byolojik, tankou odè a nan yon jaden tè, dlo kowonpi, oswa manje ki te pouri oswa pouri. Ki sa yo genyen an komen se ke yo genyen yon sibstans ki rele geosmin e ke yo tout ka potansyèlman danjere pou nou.
"Si ou vide yon sèl gout jeosmin nan yon pisin regilye, yon moun ka pran sant li. Gen nou pi bon pase chen an ", di Johan Lundström ki se yon neropsikològ ak chèchè odè nan Karolinska Institutet nan Stockholm.
Pèsistan ak konsantre
Sepandan, chen an se san dout pi bon nan separe ak pèsistans konsantre sou sant espesifik epi tou li pi bon nan ranmase odè ki pa gen okenn koneksyon ak siviv espès la. Itilizasyon yo pou nen chen an yo anpil, sòti nan swiv kriminèl, jwenn dwòg ak eksplozif yo sonnen alam la jis anvan yon atak pòm.
Lè w pratike swiv jwèt, rechèch chanterelle, oswa travay nen, ou ka ankouraje lespri ki pi enpòtan chen ou epi jwenn yon chen pi kontan. Petèt ou ka pran opòtinite a epi teste pwòp sans ou nan sant an menm tan an?