Mary Allen
Koulèv yo se reptil. Ou gen po sèk ak kal. Yo viv sou tè ak nan dlo epi yo jwenn nan tout mond lan eksepte Aktik la ak Antatik oswa nan nò ki lwen. Kote li pi frèt, yo ibènasyon.
Gen anviwon 3,600 diferan espès koulèv. Pou egzanp, yo ka klase selon si yo pwazon oswa ou pa. Koulèv yo ka varye tou nan gwosè. Nan tan lontan an tou te pale de koulèv jeyan. Jodi a nou konnen, sepandan, yo pa gen rapò youn ak lòt ditou, men yo tou senpleman patikilyèman gwo.
Koulèv yo gen san frèt, ki vle di tanperati kò yo varye selon tanperati deyò a. Lè li fè frèt, yo ibènasyon epi yo pa kapab deplase. Se poutèt sa, pifò espès koulèv yo ap viv nan twopik cho Lafrik, Azi ak Amerik. Gen sèlman kèk espès koulèv nan Ewòp Santral. Slowworms tou sanble ak koulèv, men yo pa koulèv.
Koulèv yo danjere men tou fò. Se poutèt sa yo te toujou yon senbòl diferan bagay atravè listwa. Nan ansyen peyi Lejip, te gen yon deyès koulèv. Nan Bib la, yon koulèv te sedui Adan ak Èv, kidonk yo te oblije kite paradi a. Nan peyi Zend, yon koulèv te jwe yon wòl esansyèl nan kreyasyon tè a. Nan Lachin, yon koulèv te senbòl nan atizan konn fè, men tou, nan ensiyis. Aborijèn Rainbow Serpent gad lanati, sitou dlo.
Ki jan kò koulèv la ye?
Kontrèman ak zandolit ak kwokodil, sepandan, koulèv yo gen janm ak glise sou vant yo. Kilè eskèlèt yo gen sèlman kèk zo diferan: zo bwa tèt la ak machwè anwo a, machwè pi ba a, 200 a plis pase 400 vètèb, ak zo kòt yo. Genyen sèlman ti rès basen an, pa gen zepòl ditou.
Koulèv respire ak yon sèl poumon epi yo gen yon sistèm sikilasyon. Sepandan, li se yon ti jan pi senp pase nan mamifè. Po a pa grandi ak li. Se konsa, koulèv yo dwe koule po yo de tan zan tan. Pafwa yo di tou: "Ou glise soti nan po ou". Ou ka jwenn po koulèv sèk de tan zan tan.
Tout dan ap lonje dèyè pou koulèv la ka vale bèt li an yon sèl pyès. Li pa gen dan tankou molè nou yo pou kraze manje. Koulèv venen yo gen de fang ak yon kanal kote yo ka enjekte venen nan bèt yo. Pifò koulèv yo gen fang nan devan machwè yo, men pafwa nan mitan an.
Koulèv yo ka pran bon sant ak nen yo epi yo gen bon gou ak lang yo pou yo ka jwenn bèt yo. Men, ou pa ka wè trè byen. Odyans yo vin pi mal toujou. Men, yo ka santi yo trè byen lè tè a ap tranble. Lè sa a, anjeneral yo kouri nan yon kote ki kache. Kidonk, si toudenkou ou kanpe devan yon koulèv nan lanati, ou pa ta dwe rele sou li, men mete pye ou sou tè a pou fè koulèv la kouri.
Ki jan koulèv lachas ak manje?
Tout koulèv yo se predatè ak manje sou lòt bèt oswa ze yo. Pifò koulèv yo ap tann pou bèt yo pwoche bò kote yo. Lè sa a, yo avanse nan vitès zèklè epi mòde viktim yo. Koulèv venen yo pral lage epi pouswiv bèt yo pandan li fatige epi evantyèlman mouri. Konstriktè yo, nan lòt men an, pwan kò bèt la ak Lè sa a, peze tèlman fò ke li toufe nan lè ak endispoze. Lòt koulèv vale bèt yo vivan.
Ti koulèv sitou lachas ensèk. Koulèv ki gwosè mwayen yo pwi sou rat tankou sourit oswa lapen, osi byen ke krapo, zwazo, ak pi piti koulèv. Men, yo manje tou ze. Gwo koulèv menm lachas kochon sovaj ak menm jan gwo bèt, otreman, yo ap jèn.
Tout koulèv vale bèt yo antye. Yo ka debloke machwè pi ba yo epi vale bèt ki pi gwo pase tèt yo. Apre sa, yo souvan pase semèn san yo pa manje.
Ki jan koulèv yo repwodui?
Nan twopik yo, koulèv kwaze nan kèk pwen nan ane a. Nan zòn frèt yo fè li apre ibènasyon, kidonk nan sezon prentan. Se sèlman lè sa a gason yo chèche yon fi, paske otreman, yo viv tankou solitaire. Gason sèpan renmen goumen pou yon fi, lòt gason yo gen tandans evite youn ak lòt.
Gason yo gen yon bagay tankou yon ti penis yo rele "hemipenis". Avèk sa a, li pote selil espèm li yo nan kò fi a. Ant de ak 60 ze Lè sa a, devlope nan vant la nan fi a, ki depann anpil sou espès yo koulèv endividyèl.
Pifò koulèv ponn ze yo nan yon kote ki pwoteje. Trè kèk espès koulèv cho oswa defann ze yo. Sitou yo kite yo nan pwòp aparèy yo. Menm apre kouve, paran yo pa pran swen jèn yo.
Adder a, pou egzanp, se yon eksepsyon. Li rete nan zòn ki frèt epi li kenbe ze li nan vant li. Se la yo kale epi yo fèt tankou koulèv ki konplètman fòme.
Ki koulèv k ap viv avèk nou?
Adder pwazon an ap viv nan pati nan Swis, Almay, ak Otrich. Asp sèpan an tou pwazon. Sepandan, yo sèlman egziste nan Forè Nwa a, nan lwès Swis, ak nan kèk kote nan lwès Otrich.
Byen pi komen yo se koulèv ki pa venen. Nou gen koulèv la lis, koulèv la Esculapian, koulèv la zo, ak pi byen li te ye, koulèv la zèb. Nan kèk kote nan Swis, ou ka toujou rankontre sèpan koulèv la.
Ki pi gwo koulèv yo?
Premye a tout: li trè difisil pou chèche konnen pi gwo koulèv la. Ou ka mezire longè oswa peze pwa a. Ou souvan bati tou de ansanm, ki se patikilyèman difisil.
Li tou depann de si w ap konpare koulèv endividyèl patikilyèman long oswa lou ke ou te janm jwenn. Sa ta yon bagay tankou "detantè dosye a" nan chak espès endividyèl. Men, ou ka tou konpare valè an mwayèn. Pou fè sa, ou mezire yon sèten kantite koulèv yo te jwenn owaza epi chwazi youn nan mitan an.
Lè sa a, ou dwe konsidere tou si koulèv la ta dwe toujou vivan jodi a oswa si li deja disparèt epi ou sèlman mezire yon petrifikasyon. Rezilta yo trè diferan. Nan pwochen seksyon an, tout moun ka fè konparezon an tèt yo.
Fanmi boa yo ak piton yo gen rapò youn ak lòt, menm jan ak fanmi vipè yo.
Pou egzanp, "gwo anakonda" ki soti nan Amerik di Sid fè pati fanmi boas yo. Li se yon konstriktè. An mwayèn, li grandi a apeprè 4 mèt longè ak peze 30 kilogram. Sepandan, gen kèk ki di yo rive jiska 9 mèt longè ak peze plis pase 200 kilogram. Yon fosil, Titanoboa, te 13 mèt longè. Se tout koulèv la estime peze yon ti kras plis pase 1,000 kilogram.
Piton yo ap viv nan twopik Afrik ak Azi. Yo menm tou konstriktè. Piton nan retikul soti nan pwovens Lazi se youn nan pi gwo nan mitan yo. Fi ka grandi jiska 6 mèt longè ak peze anviwon 75 kilogram. Gason yo rete pi kout ak pi lejè. Kòm yon eksepsyon, yon piton retikul ta dwe kapab grandi 10 mèt nan longè.
Adders yo pa venen epi yo vale bèt yo vivan. Gen 1,700 espès yo, kèk ladan yo isit la tou. Pi bon li te ye a se koulèv zèb la. Trè byen li te ye nan fanmi sa a se rattlesnakes yo nan Nò ak Amerik di Sid.
Sèpan yo toupre vipè yo. Yo pwazon. Yon ansyen mo pou "viper" se "lout". Se poutèt sa nou tou gen vidè a. Men, ou pa ta dwe konfonn yo, pou egzanp ak lout la. Li se yon mam ak Se poutèt sa yon mamifè.