ʻāina hou, ʻōlelo hou: pehea ka holo ʻana o nā ʻīlio ma nā ʻāina a lākou i ʻike ʻole ai?
Hele pinepine nā ʻīlio me ko lākou poʻe no nā makahiki he ʻumi. He mau hoa hoʻomaha lākou, ʻike i ka hoʻokaʻawale ʻana, a i kekahi manawa neʻe mai kekahi ʻāina a i kekahi me ko lākou mau mea nona. Ua like nō ia me Border Collie Kun-Kun i ka neʻe ʻana o kāna mea nona ʻo Laura Cuaya mai Mexico a i Hungary. ʻāina hou, ʻōlelo hou: ʻAʻole i kamaʻāina a me ke mele ʻo “Buenos Días!” ua lilo i mea ʻē a paʻakikī ʻo “Jò napot!”
Ke ʻike nei kaʻu ʻīlio he ʻōlelo ʻokoʻa ke ʻōlelo ʻia a puni ia a ʻo nā ʻīlio ʻē aʻe o ka paka ʻīlio e pane ana i nā kauoha like ʻole? i ninau aku ai ka mea ola ola kino iaia iho. He nīnau hoihoi kēia a nā mākua hānai o nā ʻīlio haole i nīnau iā lākou iho i kekahi mau manawa.
ʻO ke aliʻi liʻiliʻi ma ka lolo
ʻAʻohe noiʻi e pili ana i ka ʻike ʻana i ka ʻōlelo a me ka hoʻokae ʻana i ke kanaka. ʻO ka mea i ʻike ʻia, hiki i nā pēpē ke hana i kēia ma mua o kā lākou ʻōlelo ʻana no lākou iho. No ka ʻike ʻana i ka hana ʻana o nā ʻīlio i nā ʻōlelo like ʻole, ua aʻo ʻo Cuaya a me kāna mau hoa hana mai ke Kulanui ʻo Eötvös Loránd ma Budapest i nā ʻīlio 18 o ka Spanish a me Hungarian e moe mālie i ka tomograph kamepiula. No nā hoa hoʻomaha ʻehā wāwae i kēia manawa, ʻo ia ka manawa no ka haʻawina heluhelu: hoʻolohe lākou i ka moʻolelo o ke aliʻi liʻiliʻi ma o nā headphone, i heluhelu ʻia iā lākou ma Hungarian, Sepania, a i hope i nā ʻāpana mai nā ʻōlelo ʻelua.
ʻO ka hopena: Ma muli o ka hana o ka lolo i ka cortex auditory mua, ʻaʻole hiki i nā mea noiʻi ke haʻi i ka lohe ʻana o nā ʻīlio i ka Spanish a i ʻole Hungarian, akā inā ʻo ia kekahi o nā ʻōlelo a i ʻole nā ʻāpana o nā huaʻōlelo i heluhelu ʻia i hope. Ua ʻike ʻia nā ʻokoʻa ʻoi aku ka maikaʻi ma ka cortex auditory kiʻekiʻe: ʻo ka ʻōlelo makuahine a me ka ʻōlelo haole i loaʻa i nā ʻano hoʻāla ʻokoʻa i loko o ka cortex auditory, ʻoi aku hoʻi i nā holoholona kahiko. Manaʻo nā kānaka ʻepekema hiki i nā ʻīlio ke ʻohi a hoʻokaʻawale i nā ʻōlelo maʻamau o nā ʻōlelo a lākou e hālāwai ai i ko lākou ola. Pono nā haʻawina e hiki mai ana e hōʻike inā ʻo ka noho ʻana o nā hoaaloha maikaʻi loa o ke kanaka i mau keneturi i lilo ai lākou i poʻe akamai i ka ʻōlelo.
Nā nīnau i nīnau pinepineʻia
Hiki i nā ʻīlio ke hoʻomaopopo i nā ʻōlelo ʻē aʻe?
No ka manawa mua, ua hōʻoia ka poʻe noiʻi ʻaʻole hiki i ke kanaka ke hoʻokaʻawale i nā ʻōlelo like ʻole: ʻOiai i nā ʻīlio, hōʻike ka lolo i nā ʻano hana like ʻole, ma muli o ka kamaʻāina o ka hoa wāwae ʻehā i ka ʻōlelo i lohe ʻia a ʻaʻole paha.
Hiki i nā ʻīlio ke ʻike i nā ʻōlelo?
I ka hoʻokolohua, akā naʻe, ʻaʻole hiki i nā ʻīlio ke ʻike i ka ʻōlelo wale nō, akā i ka ʻokoʻa ma waena o lākou. Ua hōʻike ʻia nā scans he ʻokoʻa ka pane ʻana o kēlā mau mea wāwae ʻehā i lohe i ka Spanish ma ka cortex auditory lua ma mua o ka poʻe i lohe i ka Hungarian.
ʻEhia mau ʻōlelo i maopopo i nā ʻīlio?
Ua ʻike hope ʻia ka hoʻokolokolo ʻana he 89 mau huaʻōlelo a i ʻole nā ʻōlelo pōkole i hiki i nā ʻīlio ke hoʻomaopopo. Ua ʻōlelo ʻia nā holoholona akamai a hiki i ka 215 huaʻōlelo - he nui loa!
Hiki i nā ʻīlio ke hoʻomaopopo i ka Kelemānia?
Nui nā holoholona i ʻike i ke ʻano o ka ʻōlelo kanaka. I kēia manawa, ʻike ʻia ka maikaʻi o nā ʻīlio. ʻO kahi noiʻi hou i loko o ka puke pai NeuroImage hōʻike hiki iā lākou ke hoʻokaʻawale i ka ʻōlelo maʻamau mai nā ʻano kani ʻē aʻe.
He aha nā ʻōlelo a ka ʻīlio e maopopo ai?
Ma waho aʻe o nā ʻōlelo aʻo ʻia e like me "noho", "maikaʻi" a i ʻole "ma ʻaneʻi" ʻaʻole maopopo maoli ka hoa wāwae ʻehā i kā mākou ʻōlelo, akā lohe ʻo ia inā he huhū a hauʻoli paha mākou. Ma 2016, ua paʻi nā mea noiʻi i nā hopena o kahi noiʻi e pili ana i nā ʻīlio 13.
Hiki i ka ʻīlio ke noʻonoʻo?
He holoholona akamai nā ʻīlio makemake e noho i loko o nā ʻeke, kamaʻilio pū me mākou ma nā ʻano maʻalahi, a me he mea lā hiki ke noʻonoʻo paʻakikī. ʻAʻole ʻokoʻa ka lolo o ka ʻīlio mai ka lolo kanaka.
Pehea e hōʻike ai ka ʻīlio i ka mahalo?
Ke lele kou ʻīlio i luna a i lalo, hula hauʻoli, a wili i kona huelo, hōʻike ia i kona hauʻoli palena ʻole. Aloha ʻo ia iā ʻoe! ʻO ka lī ʻana i kou mau lima, ka ʻāʻī, a me ka ʻīwī ʻana he hōʻailona hoʻi i ka nui o ka hala ʻana o kāu hoa wāwae ʻehā i kāna mea aloha.
Hiki i ka ʻīlio ke nānā i ka TV?
Ma keʻano laulā, hiki i nā holoholona e like me nā ʻīlio a me nā pōpoki ke nānā i ka TV. Eia nō naʻe, hiki iā ʻoe ke manaʻo i ka hopena inā lawe ʻia nā kiʻi televise mai kahi hiʻohiʻona āu i kamaʻāina ai. He mea nui nō hoʻi e hōʻike ʻia nā mea pili i nā hoa wāwae ʻehā, e like me conspecifics.